Alles over sporicide claims

In de gezondheidszorg is het vermogen van een desinfectiemiddel om sporen te elimineren, vooral Clostridioides difficile, van cruciaal belang. Bacteriële sporen behoren tot de meest resistente vormen van microbieel leven, en hun aanwezigheid in de ziekenhuisomgeving vormt een ernstig infectierisico^1,2.

Een manier om dit risico te verminderen is door een effectieve desinfectieprocedure te implementeren met een sporicide desinfectiemiddel³. Maar hoe weet je of een desinfectiemiddel echt sporicide is?

Hoe worden sporicide claims in Europa gereguleerd?

EN 14885 biedt een kader dat de verplichte testnormen beschrijft die nodig zijn om specifieke antimicrobiële claims, waaronder sporicide claims, te ondersteunen. Volgens EN 14885 moet voor een product dat als sporicide wordt geclassificeerd, de volgende test worden aangetoond⁴:

• EN 17126: De kwantitatieve suspensietest die aantoont dat het desinfectiemiddel sporicide eigenschappen heeft. Deze test vormt de basis van elke sporicide claim.

Sinds mei 2025 is een nieuwe praktische test verplicht geworden voor wiping producten:

• EN 17846: De kwantitatieve oppervlaktetest met doekjes, toont aan dat het desinfectiemiddel, wanneer toegepast onder praktische omstandigheden via een doekje, zijn sporicide werking op een oppervlak behoudt.

Beide tests, zowel EN 17126 als 17846, zijn vereist om een sporicide claim voor een wiping product geloofwaardig en conform te ondersteunen^4,5.

Niet alle chemische samenstellingen zijn sporicide

In de gezondheidszorg is het algemeen aanvaard en bewezen dat oxiderende stoffen sporicide kunnen zijn, maar dit geldt niet voor andere soorten desinfectiemiddelen⁶.

Quaternaire ammoniumverbindingen (QAC’s) worden veel gebruikt in de gezondheidszorg vanwege hun bactericide, fungicide en virucide eigenschappen, vooral tegen omhulde virussen. Ze zijn echter niet in staat om sporen te inactiveren⁷.

Volgens de Centra voor Ziektebestrijding en -Preventie (Centers for Disease Control and Prevention, CDC):

“Ze zijn niet sporicide en over het algemeen niet tuberculocide of virucide tegen hydrofiele (niet-omhulde) virussen.⁸” — Chemische desinfectiemiddelen | Infectiepreventie | CDC

Dit komt door hun werkingsmechanisme: QAC’s verstoren microbiële membranen. Sporen hebben echter geen actieve membranen en zijn omgeven door een zeer resistente sporenlaag, waardoor ze ongevoelig zijn voor de primaire werking van QAC’s⁹. Hoewel sommige studies sporostatische effecten suggereren (het remmen van kieming), is dit niet hetzelfde als sporicide activiteit – het vermogen om de sporen zelf te elimineren⁷.

Wat betekent dit voor u?

Claims over sporicide werkzaamheid die uitsluitend gebaseerd zijn op EN 17846, zonder bewijs van EN 17126, zijn onvolledig en mogelijk misleidend. Een oppervlaktetest alleen is niet voldoende om echte sporicide activiteit aan te tonen⁴, en variabele omstandigheden kunnen de effectiviteit van het product beïnvloeden¹⁰.

Het gaat om meer dan alleen het slagen voor een test – het gaat om het waarborgen van patiëntveiligheid door correcte toepassing van wetenschap en regelgeving. De prestaties van een desinfectiemiddel moeten gebaseerd zijn op bewijs, niet op marketingpraatjes.

Key Takeaways

• Sporicide claims moeten worden geverifieerd volgens zowel EN 17126 als EN 17846.
• QAC’s zijn niet sporicide volgens de CDC en wetenschappelijke literatuur.
• Wees op je hoede voor onvolledige testclaims die als volledig bewijs worden gepresenteerd.

Wil je meer weten over hoe Tristel zijn desinfectiemiddelen test? Neem dan contact op met een van onze vertegenwoordigers.

Want in infectiepreventie is transparantie van groot belang.

Referenties:

1. Kramer, A., Lexow, F., Bludau, A., Köster, A.M., Misailovski, M., Seifert, U., Eggers, M., Rutala, W., Dancer, S.J. and Scheithauer, S. (2024). How long do bacteria, fungi, protozoa, and viruses retain their replication capacity on inanimate surfaces? A systematic review examining environmental resilience versus healthcare-associated infection risk by ‘fomite-borne risk assessment’. Clinical Microbiology Reviews. doi:https://doi.org/10.1128/cmr.00186-23.
2. Assadian, O., Harbarth, S., Vos, M., Knobloch, J.K., Asensio, A. and Widmer, A.F. (2021). Practical recommendations for routine cleaning and disinfection procedures in healthcare institutions: a narrative review. Journal of Hospital Infection, [online] 113. doi:https://doi.org/10.1016/j.jhin.2021.03.010.
3. Soroush Borji, Mosayeb Rostamian, Sepide Kadivarian, Kooti, S., Shirin Dashtbin, Somayeh Hosseinabadi, Ramin Abiri and Amirhooshang Alvandi (2022). Prevalence of Clostridioides difficile contamination in the healthcare environment and instruments: A systematic review and meta-analysis. Germs, 12(3), pp.361–371. doi:https://doi.org/10.18683/germs.2022.1340.
4. British Standards Institution (BSI). EN 14885: Chemical Disinfectants and Antiseptics – Application of European Standards for Chemical Disinfectants and Antiseptics. Brussels: European Committee for Standardisation (CEN); 2022.
5. Bolten, A., Schmidt, V. and Steinhauer, K. (2022). Use of the European standardization framework established by CEN/TC 216 for effective disinfection strategies in human medicine, veterinary medicine, food hygiene, industry, and domestic and institutional use – a review. DOAJ (DOAJ: Directory of Open Access Journals), 17, pp.Doc14–Doc14. doi:https://doi.org/10.3205/dgkh000417.
6. Russell, A.D. (1990). Bacterial spores and chemical sporicidal agents. Clinical Microbiology Reviews, 3(2), pp.99–119. doi:https://doi.org/10.1128/cmr.3.2.99.
7. Arnold, W.A., Blum, A., Branyan, J., Bruton, T.A., Carignan, C.C.,

   Cortopassi, G., Datta, S., DeWitt, J., Doherty, A.-C., Halden, R.U., Harari, H., Hartmann, E.M., Hrubec, T.C., Iyer, S., Kwiatkowski, C.F., LaPier, J., Li, D., Li, L., Muñiz Ortiz, J.G. and Salamova, A. (2023). Quaternary Ammonium Compounds: A Chemical Class of Emerging Concern. Environmental Science & Technology, 57(20). doi:https://doi.org/10.1021/acs.est.2c08244.

8. Rutala, W.A. and Weber, D.J. (2008). Guideline for disinfection and sterilization in healthcare facilities, 2008. Infection Control and Hospital Epidemiology, 18, pp.240–264.
9. Sharma, G. (2024). Quaternary Ammonium Disinfectants: Current Practices and Future Perspective in Infection Control: Review Article. Biomedical & Pharmacology Journal, 17(2), pp.677–685. doi:https://doi.org/10.13005/bpj/2895.
10. Rabenau, H.F., Steinmann, J., Rapp, I., Schwebke, I. and Eggers, M. (2014). Evaluation of a Virucidal Quantitative Carrier Test for Surface Disinfectants. PLoS ONE, 9(1), p.e86128. doi:https://doi.org/10.1371/journal.pone.0086128.